FR | NL
Home | Over Vax Info | Links | Contacteer ons

HPV (humaan papillomavirus)print

Een 9-valent vaccin.

gepubliceerd op dinsdag 1 december 2015

Sinds kort is in sommige landen een nieuw 9-valent HPV-vaccin (GardasilTM) beschikbaar. Het bevat, naast de HPV-types 6, 11, 16 en 18 uit het quadrivalente vaccin, ook de types 31, 33, 45, 52 en 58. Wat is het belang van dit nieuwe vaccin, en wat is bekend over de doeltreffendheid en de veiligheid ervan?

Epidemiologische gegeven

Volgens een studie van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) in samenwerking met de Kankerregisters is in de Verenigde Staten ongeveer 64 % van de invasieve met HPV geliëerde kankers toe te schrijven aan de HPV-types 16 en 18 en 10 % aan de types 31, 33, 45, 52 en 58 (die in het 9-valente vaccin zijn opgenomen) [1], [2]. Voor deze studie werd voor meer dan 2.600 gevallen van kanker, representatief qua leeftijd en geslacht, in de periode 1993 tot 2005 (voor introductie van het vaccin), het HPV-type bepaald. Het DNA van HPV werd in veel gevallen teruggevonden in een variabele frequentie (zie tabel 1).

Een vaccin gericht tegen de HPV-types 16 en 18 is werkzaam ter preventie van de meerderheid van baarmoederhalskanker, anuskanker, keelkanker en vaginale kanker, en van een groot deel van de peniskanker en vulvakanker. Een 9-valent vaccin dat ook gericht is tegen de types 31, 33, 45, 52 en 58 zou, naargelang het type kanker, bijkomend een klein deel van deze kankers kunnen voorkomen.

Een andere studie [3] onderzocht de prevalentie en incidentie van 14 HPV-types in vaginale uitstrijkjes en het aandeel van deze types in het ontstaan van cervicale intra-epitheliale neoplasieën (CIN) en van adenocarcinomen in situ (AIS).
Hierbij werden gegevens verzameld van meer dan 10.000 vrouwen tussen 15 en 26 jaar en meer dan 1.800 vrouwen tussen 24 en 45 jaar. Ongeveer 2.500 laesies werden geklasserd als CIN of AIS.
De cumulatieve incidentie van persisterende infecties met 1 of meer van de 7 hoog-risico types (hrHPV) die in het 9-valente vaccin zijn opgenomen bedroeg 29% in de leeftijdsgroep van 15 tot 26 jaar, 12% tussen 24 en 34 jaar en 6% tussen 35 en 45 jaar. In de leeftijdsgroep van 15 tot 45 jaar kon 43 à 55% van de CIN1, 70 à 78% van de CIN2, 85 à 91% van de CIN3 en 95 à 100% van de AIS worden toegeschreven aan een van de zeven hrHPV-types die in het vaccin zijn opgenomen.

Doeltreffendheid en veiligheid

Een internationale dubbelblinde, gerandomiseerde studie [4] onderzocht de immunogeniciteit, doeltreffendheid en veiligheid van het 9-valente vaccin bij een groep vrouwen tussen 16 en 26 jaar. Een eerste groep van meer dan 1.200 vrouwen kreeg ofwel één of drie dosissen van het 9-valente vaccin, of het quadrivalente vaccin. Een tweede groep van bijna 13.600 vrouwen kreeg vervolgens ofwel het quadrivalente vaccin ofwel het 9-valente vaccin volgens een schema 0, 2 en 6 maanden. De incidentie van de laesies ten gevolge van HPV 6, 11, 16 en 18 was in beide groepen vergelijkbaar.

  • Immunogeniciteit : Bijna 100% van de deelnemers reageeerde op het 9-valente vaccin (seroconversie voor de 9 vaccintypes). Bovendien waren de antistoftiters voor de HPV-types 6, 11, 16, en 18 bereikt na vaccinatie met het 9-valente vaccin niet inferieur aan de antistoftiters bereikt na vaccinatie met het 4-valente vaccin.
  • Doeltreffendheid : de doeltreffendheid ter preventie van laesies ≥ CIN2, van vulvaire neoplasieën en vaginale intraepitheliale laesies van graad 2 of 3 veroorzaakt door de HPV-type 31, 33, 45, 52 of 58 bedroeg 96,3 % . Voor de preventie van persisterende infecties door dezelfde virustypes bedroeg de doeltreffendheid 96 % [5].
  • Lokale nevenwerkingen kwamen meer voor na toediening van het 9-valente vaccin dan na het 4-valente vaccin (90,7 % tegenover 84,9 %). Dit is te verwachten gezien de hogere hoeveelheid HPV VLP’s en adjuvans. De reacties waren meestal mild tot matig en van korte duur. De algemene nevenwerkingen (hoofdpijn, koorts, nausea, duizeligheid, vermoeidheid...) waren vergelijkbaar bij beide vaccins.

Een tweede gerandomiseerde studie (N=600) [6] vergeleek twee groepen jongen meisjes van 9 tot 15 jaar die ofwel het quadrivalente ofwel het 9-valente vaccin kregen volgens een schema in drie dosissen (0, 2 en 6 maanden). Het serumgehalte antilichamen tegen de HPV-types 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 en 58 werd gemeten op dag 1 en na 7 maanden. Het immuunantwoord op de types aanwezig in beide vaccins was vergelijkbaar. Bij alle deelnemers die het 9-valente vaccin hadden gekregen werd een immuunreactie vastgesteld tegen de vaccintypes 31, 33, 45, 52 en 58 (met uitzondering van één deelnemer voor het type 45). De bijwerkingen waren in beide groepen vergelijkbaar, met evenwel een iets hogere incidentie van zwelling van de injectieplaats voor het 9-valente vaccin.

Een derde studie [7] vergeleek de immunogeniciteit en de veiligheid van het 9-valente vaccin bij jongens en meisjes van 11 tot 15 jaar, ofwel alleen toegediend, ofwel toegediend samen met twee andere vaccins die in de Verenigde Staten worden aanbevolen (het geconjugeerde meningokokkenvaccin A/C/Y/W&135 -MCV4- en dTpa). Voor het HPV-vaccin werd een schema in drie dosissen (0, 2 en 6 maanden) toegepast.
De helft van de deelnemers (N=620) kregen het MCV4 en dTpa vaccin 1 maand na de eerste dosis van het HPV- vaccin. Een tweede groep (N=621) kreeg beide vaccins samen met de eerste dosis van het HPV-vaccin. Het immuunantwoord voor de drie vaccins was in beide groepen vergelijkbaar en de vaccinatie werd meestal goed verdragen.

Een vierde studie [8] evalueerde eveneens bij jongens en meisjes van 11 tot 15 jaar de immunogeniciteit en de veiligheid van het 9-valente vaccin, al dan niet toegediend samen met het vaccin dTpa-IPV (RepevaxTM). Aan deze gerandomiseerde studie namen 1.054 personen deel, waarvan de helft (N=526) dTpa-IPV kregen samen met de eerste dosis 9-valent HPV-vaccin. De andere helft (N=528) kreeg het dTpa-IPV één maand na de eerste HPV-dosis. De seroconversiegraad voor het HPV-vaccin bedroeg na 7 maanden meer dan 99 % in beide groepen. Het immuunantwoord op het vaccin dTpa-IPV was voor beide groepen vergelijkbaar. De gelijktijdige toediening van beide vaccins werd goed verdragen.
Er bestaan momenteel nog geen studies over een vaccinatieschema met twee dosissen.

Aanbevelingen in de Verenigde Staten

Het Advisory Committee on Immunization Practice (ACIP) adviseert de veralgemeende vaccinatie van meisjes op de leeftijd van 11-12 jaar. Ook vaccinatie van vrouwen van 13 tot 26 jaar en van mannen van 13 tot 21 jaar die niet eerder of niet volledig gevaccineerd werden, wordt aanbevolen. Mannen van 22 tot 26 jaar kunnen zich laten vaccineren.
Voor vrouwen kunnen zowel het bivalente, het quadrivalente als het 9-valente vaccin worden gebruikt. Voor mannen wordt het quadrivalente of het 9-valente vaccin aangeraden [9].
Het 9-valente vaccin is momenteel nog niet beschikbaar in Europa.

[1Use of 9-Valent Human Papillomavirus (HPV) Vaccine: Updated HPV Vaccination Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices. MMWR. 2015 ; 64 (11) : 300-304.
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm6411a3.htm

[2Saraiya M, Unger ER, Thompson TD et al. US Assessment of HPV Types in Cancers: Implications for Current and 9-Va- lent HPV Vaccines. JNCI J Natl Cancer Inst (2015) 107 (6): djv086 doi: 10.1093/ jnci/djv086
http://jnci.oxfordjournals.org/content/107/6/djv086.abstract

[3Joura EA, Ault KA, Bosch FX et al. Attribution of 12 high-risk human papillomavirus genotypes to infection and cervical disease. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev. 2014 ; 23(10):1997- 2008. doi: 10.1158/1055-9965.EPI-14- 0410. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25274978

[4Joura E, Giulano A, Iversen O-E et al. A 9-Valent HPV Vaccine against Infection and Intraepithelial Neoplasia in Women. N Engl J Med 2015; 372:711- 723. DOI: 10.1056/NEJMoa1405044. http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1405044#t=articleTop

[5al. Association of varying number of doses of quadrivalent human papillomavirus vaccine with incidence of condyloma. JAMA 2014, 311, 597–603. http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1829685

[6Vesikari T, Brodski N, van Damme P et al. A Randomized, Double-Blind, Phase III Study of the Immunogenicity and Safety of a 9-Valent Human Papillomavirus L1 Virus-Like Particle Vaccine (V503) Versus Gardasil®in 9-15-Year- Old Girls. Pediatr Infect Dis J. 2015 Jun 18. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26090572

[7Schilling A, Parra MM, Gutierrez M et al. Coadministration of 9-valent human papillomavirus vaccine with meningococcal and Tdap vaccines. Pediatrics. 2015. Published online August 3. doi: 10.1542/peds.2014-4199.
http://pediatrics.aappublications.org/content/early/2015/07/28/peds.2014-4199.abstract

[8Kosalaraksa P, Mehlsen J, Vesikari T et al. An open-label, randomised study of a 9-valent human papillomavirus vaccine given concomitantly with diphteria, tetanus, pertussis and poliomyelitis vaccines to healthy adolescents 11- 15 years of age. Pediatr Infect Dis J. 2015 Jun;34(6):627-34. doi: 10.1097/ INF.0000000000000694.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25831420

[9IdemV


Abonneer u op de nieuwsbrief