In dit artikel willen we uw aandacht vestigen op enkele recente evoluties in de aanbevelingen voor reizigers. We herinneren eraan dat u alle actuele informatie over reisgeneeskunde vindt op de website van het Tropisch Instituut, inclusief een wereldkaart met de risicogebieden voor malaria (www.itg.be of www.reisgeneeskunde.be)

Gele koorts

Zambia wordt door de WHO niet meer beschouwd als een endemisch gebied. De toeristische streek rond de watervallen van Iguazu (op de grens van Brazilië, Argentinië en Paraguay) wordt daarentegen wel als risicogebied beschouwd waarvoor vaccinatie wordt aanbevolen.
Het vaccin mag niet toegediend worden aan immunogedeprimeerde personen.

Poliomyelitis

De Belgische Consensus Meeting over reisgeneeskunde heeft de aanbevelingen van de WHO en de CDC overgenomen: na een volledige basisvaccinatie in de kinderjaren volstaat een eenmalige herhalingsvaccinatie na 10 jaar voor een langdurige bescherming. Er is dus geen herhaling om de 10 jaar nodig.

Hepatitis A en B

De vaccinatie tegen hepatitis A wordt voortaan ook aanbevolen voor een aantal landen van de Europese Unie (Spanje, Estland, Letland, Litouwen, Griekenland, Italië, Polen, Portugal, Slovakije, Tsjechië, Slovenië) vanwege de iets hogere incidentie van deze infectie in die landen in vergelijking met ons land.
Volgens een internationale studie worden Oost- en Zuid-Europa en Noord-Afrika beschouwd als streken met een matige in plaats van een lage endemiciteit. De aanbevelingen inzake vaccinatie tegen hepatitis B voor reizigers blijven gekoppeld aan specifieke omstandigheden:
- frequente reizen of een verblijf van meer dan 3 à 6 maanden in landen in Azië, Latijns-Amerika en Afrika (vooral voor kinderen);
- kans op seksuele contacten of chirurgische ingrepen of tandverzorging (avontuurlijke reizen of risicosporten);
- gezondheidswerker.
Elke reis is ook een gelegenheid om de onvolledige vaccinatie van een kind, een jongere of een jong volwassene te vervolledigen.
De WGO beveelt sinds 2002 aan om vaccinatie te overwegen voor bijna alle reizigers, ongeacht de verblijfsduur, naar gebieden met matige of hoge endemiciteit, o.m. omdat altijd de kans bestaat op een medische urgentie die een chirurgische ingreep vereist. Zowel voor hepatitis A als voor hepatitis B geldt dat elke injectie blijft gelden: ook wanneer meerdere jaren verstreken zijn sinds de laatste injectie, kan het onderbroken schema gewoon aangevuld worden en moet men niet van nul herbeginnen.

Chikungunya

Op de eilanden Réunion, de Comoren, de Seychellen, Madagascar, Mauritius, India en Maleisië woedt sinds enkele maanden een chikungunya-epidemie. Chikungunya is een weinig bekende ziekte die veroorzaakt wordt door een Alfavirus en verspreid wordt door een mug van het geslacht Aedes die overdag steekt. De ziekte is vergelijkbaar met dengue. Na een incubatieperiode van 3 tot 12 dagen, treden hoge koorts en ernstige gewrichtspijnen in de vingers, de polsen de enkel op. Andere mogelijke symptomen zijn zwellingen, erythema, lichte bloedingen (van het tandvlees). Meestal is het een relatief goedaardige ziekte die spontaan geneest na ongeveer één week, maar evolutie naar een meer chronische fase kan niet uitgesloten worden. Uitzonderlijk veroorzaakt de ziekte bij zeer jonge kinderen een meningo-encefalitis. De enig mogelijke behandeling zijn paracetamol of NSAID’s (geen aspirine).
De preventie bestaat uit maatregelen tegen muggensteken: het lichaam, kleren, muskietennet inwrijven met een muggenwerend product op basis van DEET (min. 20%), bescherming van de woning en slaapkamer met muggengaas en insecticiden.