FR | NL
Home | Over Vax Info | Links | Contacteer ons

Griepprint

De impact van griepvaccinatie

gepubliceerd op woensdag 11 september 2013

Over de efficiëntie van de huidige griepvaccins bestaat geregeld discussie.

Een recente meta-analyse over de doeltreffendheid van influenzavaccinatie uit 2012 onderstreept opnieuw de beperkingen van de huidige influenzavaccins. Anderzijds toont een Amerikaanse studie uit 2013 een positief effect aan van de griepvaccinatie op het aantal hospitalisaties, medische consulten en morbiditeit, maar dan wel in een context van veralgemeende vaccinatie.

Meta-analyse

Voor deze meta-analyse werden enkel gerandomiseerde studies met als primair eindpunt influenza door eender welk circulerend influenzavirus, gediagnosticeerd door cultuur of door biochemische testen (RT-PCRtechniek), ingesloten. Analyse van 10 studies met geïnactiveerde vaccins toont voor 8 van de 12 griepseizoenen (67%) een gemiddelde daling met 59% van het risico op influenza bij gevaccineerde volwassenen tussen 18 en 65 jaar. Geen enkele studie bij kinderen tussen 2 en 17 jaar en bij 65-plussers beantwoordde aan de inclusie-criteria.
De auteurs besluiten dat de huidige griepvaccins een matige bescherming bieden tegen een virologisch bevestigde griepinfectie. De bescherming is veel lager of onbestaand in seizoenen met slechte matching tussen de vaccinvirussen en de circulerende virussen. Een bewijs dat de vaccins 65-plussers beschermen, ontbreekt vooralsnog.
In deze meta-analyse werd het effect van de vaccinatie op influenzacomplicaties (bv. pneumonie of overlijden) niet bestudeerd.
Gegevens over het effect van influenzavaccinatie op morbiditeit en mortaliteit zijn vooral gesteund op observationeel onderzoek, met de gekende risico’s van bias en verstorende variabelen. Een belangrijke bias is het zogenaamde healthy user-effect, d.w.z. een overgewicht van personen met een gezonde levensstijl die zich frequenter laten vaccineren.
Volgens een artikel in de Folia Pharmacotherapeutica van juli-augustus 2013, vonden observationele studies waarin getracht werd te corrigeren voor allerlei vormen van bias en verstorende variabelen, maar met complexe methodologie, een daling van de totale mortaliteit met 4,6% en van hospitalisatie omwille van pneumonie en influenza met 8,5% bij gevaccineerde personen ouder dan 65 jaar t.o.v. niet-gevaccineerde personen

Situatie in de VS

Sinds 2010 wordt griepvaccinatie in de VS aangeraden voor iedereen vanaf de leeftijd van 6 maanden. Het is daarmee het enige land ter wereld dat een veralgemeende griepvaccinatie propageert. Bedoeling van dit beleid is een vermindering van het aantal griepgerelateerde verwikkelingen.
Onderzoekers hebben een methode ontwikkeld om het effect van dit pro- gramma continu op te volgen op basis van de surveillancegegevens.
Een studie onderzocht de directe effecten van de griepvaccinatie in 6 seizoenen tussen 2005-2010: aantal vermeden infecties, medische conltaties en hospitalisaties. Ook wordt een relatieve indicator (‘prevented disease fraction’) ontwikkeld op basis van het aantal geschatte vermeden gevallen aan de ene kant, het aantal gevallen dat zou optreden zonder vaccinatie aan de andere kant.
De vermeden morbiditeit is elk seizoen afhankelijk van diverse factoren zoals de vaccinatiegraad, de efficiëntie van het vaccin en de ernst van de virale aanval. Bij gelijke vaccinatiegraad zal het aantal vermeden verwikkelingen toenemen met de ernst van de virale aanval.
Om hun model toe te passen hebben de onderzoekers een rekenmethode uitgewerkt waarbij het aantal infecties en hospitalisaties wordt geschat op basis van een vaste proportie van het aantal hospitalisaties. Volgens dit model wordt het aantal vermeden griepinfecties door vaccinatie geschat op 1,1 miljoen (IC 95% : 0,6-1,7 miljoen) voor het seizoen 2006-2007 tot 5 miljoen (IC 95% : 2,9-8,6 miljoen) voor het seizoen 2010- 2011. Het aantal vermeden hospitalisaties schommelde tussen 7.700 (IC 95%: 3.700-14.100) in 2009-2010 en een piek van 40.400 (IC 95%: 20.800-73.000)
in 2010-2011. De indicator ‘prevented disease fraction’ variëert volgens de leeftijdsgroepen en de griepseizoenen.

Prof. Y. Van Laethem - CHU St Pierre
Dr. P. Trefois

Referenties:
 M. Osterholm, N. Kelley, A. Sommer et al. Efficacy and effectiveness of influenza vaccines: a systematic review and meta-analysis. The Lancet Infectious Diseases. 2012 ; Vol. 12 (1) : 36-44. doi:10.1016/S1473-3099(11)70295-X
 Aanbevelingen Hoge Gezondheidsraad. vaccinatie tegen seizoensgebonden griep. Advies n° 8888.
 Influenza 2013-2014. Folia Pharmacotherapeutica. 2013 ; (40) 7 : 58-59.
www.cbip.be
 D. Kostova, C. Reed, L. Finelli et al. Influenza illness and hospitalisations averted by influenza vaccination in the United States, 2005-2011. PLoS One 8(6): e66312. doi:10.1371/journal.pone.0066312


Abonneer u op de nieuwsbrief